بررسی تأثیر مکانی – زمانی کاربری اراضی بر کیفیت آب تالاب چغاخور با استفاده از شاخص IRWQI و روش‌های آماری

هدف از این تحقیق استفاده از پارامترهای فیزیکی و شیمیایی (DO, pH, NO3-, PO4-3, TDS, TSI) و شاخص کیفیت آب IRWQI جهت ارزیابی آلودگی و تأثیر مکانی – زمانی کاربری اراضی بر کیفیت آب تالاب چغاخور می‌باشد. جهت نمونه‌برداری و سنجش این پارامترها ابتدا 12 ایستگاه‌ نمونه‌برداری به صورت غیرتصادفی و سیستماتیک انتخاب شدند. در ابتدا بر اساس میانگین سطح و عمق پارامترهای کیفی و با استفاده از توابع درون‌یابی در محیط GIS، مدل شاخص IRWQI تهیه گردید. سپس از ضریب همبستگی پیرسونی شاخص کیفیت آب با مجاورت ایستگاه‌های نمونه‌برداری از زه‌آبهای کاربری اراضی با استفاده از روش بافر‌سازی جهت تعیین تأثیر کاربری اراضی استفاده گردید. نتایج نشان داد که شاخص‌ IRWQI با ضریب همبستگی 78/0 و پارامترهای PO4-3، NO3- و TDS به ترتیب با ضرایب همبستگی جزئی 82/0-، 64/0- و 62/0 ناشی از آلودگی زه‌آب‌های کاربری‌های کشاورزی و مسکونی در نیمه جنوبی و غربی تالاب است. همچنین نتایج تأثیر مکانی - زمانی کاربری اراضی با استفاده از روش‌های آماری و GIS نشان داد که در فصل بهار و ابتدای پاییز با ضرایب همبستگی 70/0 و 59/0 بیشترین تأثیر و تابستان با ضریب همبستگی کمتر از 1/0، کمترین تأثیر بر کیفیت آب تالاب چغاخور ایجاد می‌شود. بیشترین میزان تروفی و بدترین وضعیت کیفی در دمای oC5/10-5/13 سطح آب در نیمه ابتدایی ماههای بهار و پاییز با وضعیت متوسط تا نسبتا خوب 50 تا 61 به‌ دلیل افزایش فعالیتهای کشاورزی، سیلابها و بارندگی‌های فصلی  و بهترین آن در دما‌های بیشتر از oC5/19 و کمتر از oC6 سطح آب در فصول تابستان و نیمه ابتدایی زمستان با وضعیت خوب 70 تا 82 به دلیل کاهش فعالیت‌های کشاورزی، سیلاب‌ها و زه‌آبهای ناشی از بارندگی‌های فصلی است.